‘Prospect okurlarının 2024 yılı için dünyanın en iyi düşünürü seçtiği Türk-Amerikan iktisatçı Daron Acemoğlu, teknoloji, “demokrasi, diktatörlük ve iş hukuku” konularında onlarca yıl süren derinlemesine araştırmalarının ardından durumu özetlemeye hazır. “Vardığım genel sonuç,” diyor bana (yani yazara), “paylaşılan refahın otomatik bir yanı olmadığıdır.”
SİNEMA YILDIZI GİBİ POPÜLER VE DANİ RODRİK AYRINTISI
Yazıda Acemoğlu’nun ne kadar popüler olduğu şu cümleler ile ifade ediliyor; ‘Resolution Foundation’ın son etkinliğinde düşünce kuruluşu ilk kez selfie kuyruğuna şahit oldu’ Bu bölümde küçük ayrıntı da ilginçti. Acemoğlu’na olan hayranlığın meslektaşları arasında da dile getirildiği belirtilirken örnek olarak yakından tanıdığımız bir isim verildi; ‘ Ünlü Harvard işletme ekonomisti Dani Rodrik bana basitçe şöyle diyor: “Daron Acemoğlu’nun dünyasını düşünüyorum.”
ACEMOĞLU’NUN SİLİKON VADİSİ RESTİ
Tom Clark yazısında Acemoğlu’nun ekonomiye bakışını belirleyen ayrıntılara giriyor; ‘Ancak Acemoğlu’nun programı üç açıdan göründüğünden daha yıkıcı. Birincisi ve en bariz olanı, “tekno-iyimserliğe” meydan okuması. Sadece “Silikon Vadisi parası” olan aşırı “ütopik” biçime değil, insan yaratıcılığının ileriye doğru yürüyüşünün, yolda bazı garip engeller olsa bile, yakında hepimizi zenginleştireceği fikri’ .
YAPAY ZEKA TEHLİKELİ
Yazıda Acemoğlu’nun Yapay Zeka ile ilgili net fikirlerinin olduğunun da altı çiziliyor; ‘Yapay zekanın hızlı yükselişinin eşitsiz toplumumuzda iş ve yaşam açısından doğuracağı sonuçlar konusunda pek çok kişinin derin endişeler taşıdığı 2024 yılında Acemoğlu’nu acil bir düşünür haline getiren şey, onu kucaklamayı reddetmesidir’.
ELON MUSK KAZANSIN BİZ KIRINTILARINA RAZI OLALIM
Yazıda; ‘Acemoğlu’nun düşüncesiyle ilgili ikinci son derece ferahlatıcı şey, dünyayı yeniden düzenlemek için kolektif olarak birçok seçeneğimiz olduğu konusundaki ısrarıdır’ dedikten sonra ‘ Acemoğlu’nun “Piyasayı serbest bırakalım ve sonra sadece geliri yeniden dağıtalım. Ben buna itiraz ediyorum” sözlerine yer veriliyor. Acemoğlu’ nu şu yorumu ise günümüzün marka isimlerine bir eleştiri olarak yerini alıyor; “Mark Zuckerberg, Elon Musk ve Sam Altman’ın her şeyi kazandığı ve bizim kırıntılar için onlara geri dönmek zorunda olduğumuz bir toplum hayal edin.” . Yazar bu sözleri şöyle yorumluyor; ‘Bize pek bir şey vermezlerdi ve daha da önemlisi, ‘çok tuhaf, çok iç karartıcı bir yerde” olurduk’.
ACEMOĞLU’ NUN SUNDUĞU ALTERNATİF NEDİR?
Yazar Clark bu soruyu soruyor ve sonrasında özetliyor; ‘ Teknik değişimin farklı biçimlerini birbirinden ayırarak başlıyor: bizi tek kişilik ’emeği ikame eden’ otomasyon ve işçileri daha önemli hale getiren ‘yeni görevler ve beceri ihtiyaçları yaratan’ ’emeği geliştiren’ değişiklikler’
DEVLETE DAHA ÇOK GÖREV
Yazıda ‘ Acemoğlu’nun en radikal önerisi’nin, devletin provaktif bir şekilde inovasyon sürecini ‘yönlendirmesi’ ve böylece çalışanlara nispeten daha fazla zam yapılması ve belki de daha az işten çıkarma bildirimi yapılması görüşünün olduğu yazıyor.
Kaynak: The Prospect
